روش شناسی پژوهش در مطالعات گویش شناسی

Authors

آتوسا رستم بیک تفرشی

پژوهشکدۀ زبان شناسی ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

abstract

هدف مقالۀ حاضر بررسی روش پژوهش در چهار رویکرد جغرافیای گویشی، گویش­شناسی اجتماعی،  گویش­شناسی ادراکی و گویش­شناسی پیکره-بنیاد به عنوان رویکردهای سنتی و جدید در مطالعات گویشی است. با این هدف، ابتدا به اختصار به زبان­شناسی تاریخی-تطبیقی در مقام خاستگاه شکل­گیری گویش­شناسی به عنوان یکی از شاخه­های زبان­شناسی اشاره می­شود. سپس، تاریخچه، هدف، روش گردآوری، تحلیل و ارائۀ نتایج در چهار رویکرد مورد نظر با استفاده از روش توصیفی شرح و با یکدیگر مقایسه می­گردد و انگارۀ روش­شناسی هر یک از رویکرد­ها ارائه می­شود. مطالعات گویش­شناختی تحت تأثیر زبان­شناسی تاریخی-تطبیقی و با تمرکز بر تنوع­های زبانی در نواحی مختلف جغرافیایی، به ویژه نواحی روستایی آغاز شد و در نتیجۀ عوامل گوناگون و مهم­تر از همه توسعه و پیشرفت ابزارهای فنی ضبط، ثبت و تحلیل داده­ها و نیز پیدایش گرایش­های میان­رشته­ای دستخوش تغییرات فراوان شده است. در گویش­شناسی اجتماعی و ادراکی تأثیر مؤلفه­های اجتماعی و نگرش­های زبانی بر مشخصه­های زبانی و ادراک مرزها و ارزش­های زبانی مورد بررسی قرار می­گیرد. گویش­شناسی پیکره-بنیاد نیز از آمیختن علوم رایانه و آمار با مطالعات زبانی شکل گرفته است. بر خلاف گویش­شناسی سنتی که بیشتر به مطالعۀ مشخصه­های واجی و واژگانی در زبان مردان مسنِ روستایی توجه داشته است، امروزه اقشار مختلف در جوامع شهری و روستایی، انواع مشخصه­های زبانی به­ویژه دستوری، تحلیل­های کمی و کیفی رایانه­ای و آماری، نگرش­های زبانی و بررسی­های شناختی در کانون توجه قرار دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و نقد کتاب «روش شناسی پژوهش در مطالعات ترجمه»

چکیده پژوهش نظام مند و شناخت شیوه ها و رویکردهای رسیدن به مطلوب علمی، دغدغه های مهم جامعۀ علمی اند. نمود این دغدغه ها در مطالعات ترجمه تلاش های پراکنده ایست در قالب مقاله ها و کتابهایی روزافزون. روش شناسی پژوهش در مطالعات ترجمه نیز تلاشی است در جهت تهیۀ منبعی جامع دربارۀ روش پژوهش ویژۀ مطالعات ترجمه. در این کتاب، سالدانا و اُبراین میان رشته ای بودن مطالعات ترجمه را پیوسته در نظر داشته اند و درک ...

full text

روش شناسی مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی

فقه تطبیقی روش علمی است که به منظور مقایسه مذاهب فقهی و توصیف و تبیین نقاط اشتراک و افتراق آنها بکار می­رود.  فقه­پژوه در این رویکرد خود را از حصار منابع، ادله و روش­های فهم شناخته شده در مذهب خاص فراتر می­برد و فهم عمیق مسئله مورد پژوهش را در دیدگاه­ها، روش­ها و ابزارهای متفاوت مذاهب برای خود فراهم می­آورد. وی برای انجام مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی مراحلی را طی می­نماید: 1- مسئله­یابی و مسئله...

full text

روش شناسی مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی

فقه تطبیقی روش علمی است که به منظور مقایسه مذاهب فقهی و توصیف و تبیین نقاط اشتراک و افتراق آنها بکار می­رود.  فقه­پژوه در این رویکرد خود را از حصار منابع، ادله و روش­های فهم شناخته شده در مذهب خاص فراتر می­برد و فهم عمیق مسئله مورد پژوهش را در دیدگاه­ها، روش­ها و ابزارهای متفاوت مذاهب برای خود فراهم می­آورد. وی برای انجام مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی مراحلی را طی می­نماید: 1- مسئله­یابی و مسئله...

full text

روش شناسی مطالعات تطبیقی در تفسیر قرآن

در مطالعات قرآنی از شیوه های متنوعی استفاده می شود  و به ویژه در یک قرن اخیر با شیوه های جدیدی صورت می گیرد. در این نوشتار به شیوه مطالعات تطبیقی می پردازیم که گونه های تفسیر تطبیقی  بین قرآن و کتب مقدس و تفسیر مقارن بین شیعه و مذاهب اهل سنت و مطالعات تطبیقی در حوزه علوم طبیعی  یا انسانی و حوزه تفسیر قرآن دارد. در این جستار فرآیند، مبانی و آسیب های این روش ها بررسی و برای هر کدام مثال هایی بیان...

full text

واج شناسی گویش کُرُشی

هدف ازاین مقاله، بررسی و توصیف نظام واجی گویش کُرُشی در استان فارس است. گویش کُرُشی به شاخه غربی-شمالی زبان‌های ایرانی نو تعلق دارد. کُرُش نام قومی است که بیشتر در استان‌های فارس و هرمزگان پراکنده‌اند. افزون بر این، کُرُش نام تیره‌ای از طایفه کشکولی بزرگ است که در سده‌های پیشین به ایل قشقایی پیوسته است. با این حال، زبانشان ترکی نیست، بلکه گویشی از زبان بلوچی است. در این پژوهش، نخست همخوان‌ها و واکه‌ها ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
زبان شناخت

جلد ۶، شماره ۱۲، صفحات ۱۱۷-۱۴۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023